Periaaseq
Pisortat
atualinnginnermi ulluunerani neqeroorutaat (ulluunerani neqeroorutit) uani
naatsorsorneqartut tassaapput meeraaqqeriviit, meeqqeriviit, tamakkiisumik
paaqqinnittarfiit, ullukkut paaqqinnittarfiit aammalu ullormut
paaqqinnittarfiit sullissiviusut. Paasissutissat pisortat atuareernermi
paaqqinnittarfiinut, imaluunniit atuarfiup avataani ullukkut meeqqanut
paaqqinnittarfinnut allanut tunngasut paasissutissani ilaatinneqanngillat.
Naatsorsuutinittaaq ilaatinneqanngillat atualinnginnermi inissiisaarfiit
namminersortut imaluunniit ullukkut paaqqinnittarfiit namminerisamik ingerlatat
kommuninit aaqqissuussaanngitsut. Naatsorsuutini piffissaq kisitsiviusoq
qaammat januaarimi pivoq.
Ulluunerani
neqeroorutit kisitsisai pingaarnerit najoqqutat taaneqartut tunuliaqutaralugit
naatsorsorneqarput:
- Pisortat ulluunerani
neqeroorutaanni kommunit allaffissornikkut ingerlatsiviannit Winformatik-imit meeqqat allatsissimasut
nalunaarsuutaat
- Naatsorsueqqissaartarfiup pisortat suliffeqarfiutaanni atorfilinnut
nalunaarsuiffianit
- Naatsorsueqqissaartarfiup inunnut nalunaarsuiffianit
- Kommunit igaffimmi eqqiaanermilu sulisut pillugit paasissutissaataannit
Meeqqat
Meeqqat
ulluunerani neqeroorutini pineqartut ukiunut tulleriaanut 0-2-nik ukiulinnut,
3-5-inut ukiulinnut aammalu 6-inik ukiullit utoqqaanernullu agguaanneqarput.
Meeraaqqerivinniit meeqqerivinnut nuunneq nalinginnaasumik pisarpoq meeqqat
pingasunit ukioqaleraangata. Taamaattumik meeqqat 0-2-nik ukiullit
meeraaqqerivinniittutut naatsorsorneqarput meeqqallu pingasunik
ukioqalereersimasut meeqqerivinniittutut naatsorsorneqarlutik.
Meeqqat
amerlanerit tamakkiisumik meeraaqqerivimmiunut meeqqerivimmiunullu
paaqqinnittarfinniikkajunnerusarput, meeqqalli inini
immikkoortuniissinnaasarlutik. Paaqqinnittarfinni assigiinngitsuni sulisunik
atuinerit sanilliunniarlugit meeqqat amerlassusiisa uuttuutaannut taajuut pilersinneqarpoq.
Meeqqat
amerlassusiisa uuttuutaat meeraaqqerivinni sulisut kisinneqarneri
nalinginnaasumik meeqqerivinni sulisut kisinneqarnerinit annertunerunerata
matussuserpaa. Meeqqat amerlassusiisa uuttuutaannut kisitsinermi
atualinnginnermi ukiulinnut perorsaanikkut ineriartuutaasussamik meeqqanut
neqeroorummut inatsisiliussaq tunngavigineqarpoq. Uanilu aalajangiunneqarpoq
meeraaqqerivinni sulisut kisinneqarnerat minnerpaaq meeqqamut ataatsimut
1,67-inik amerlatigisunik meeqqerivinni sulisut kisinneqarnerinit
annertunerussasoq.
Paaqqinnittarfik
pingasunik meeraaqqerivimmiuutilik aammalu marlunnik meeqqerivimmiuutilik tassa: Meeraaqqerivimmiut pingasut*1,
67 meeraaqqerivimmiut meeqqat amerlassusiinut/uuttuutaannut ataatsimut +
meeqqerivimmiut marluk *1 meeqqerivimmioq meeqqat amerlassusiinut/uuttuutaannut
ataatsimut = meeqqat amerlassusaat/uuttuutaat arfineq marluk
Sulisut
Ulluunerani
neqeroorutini sulisut ukiumoortumik piffissaq tamakkerlugu sulisutut
naatsorsugaapput (piffissaq tamakkerlugu atorfilittut).
Sulisullu
eqimattanut tallimanut agguaanneqarput; pisortanut, perorsaasunut,
perorsaanermi ilinniarsimasunut, perorsaasunut ikiortinut aammalu igaffimmi
eqqiaanermilu sulisunut. Perorsaanermik ilinniarsimasuni pineqarput ilinniakkat
sivikinnerusut perorsaanernik imaqartut soorlu meeqqanut ikiortit imaluunniit
inunnut isumaginninnermi aammalu peqqissaanermi
ikiortit.
Ulluunerani
neqeroorutit kisitsisaasa pingaarnerit kisinneqarnerini naatsorsuutigineqarpoq
perorsaasut, perorsaanermik ilinniarsimasut aammalu perorsaasunut ikiortit
suliaat pingaarneq tassaasoq meeqqanik paaqqinninneq. Pineqartullu sulisut eqimattakkaarnerini meeqqanik paaqqinnittutut sulisunik
naatsorsuutini taaneqarput. Pisortat aammalu igaffimmi eqqiaanermilu sulisut
meeqqanik paaqqutarinninnerunngitsumik suliaqartutut naatsorsuutigineqarput.
Ulluunerani neqeroorutini sulisut naatsorsorneqarnerini meeqqanut
atualinnginnermi ukiulinnut perorsaanermi ineriartuutaasussamik neqeroorutit
inatsit malinneqarpoq.
Sulisunik
eqimattakkaarineq ilinniarsimanermut atorfiullu nassuiarneqarneranut pisortat
akissarsialeriviannit paasissutissat tunuliaqutaralugit pivoq.
Ilinniarsimanngitsut atorfinnut eqimattakkuutaarlugit
agguaanniarlugit sulisunut meeqqanut paaqqinninnermik suliaqanngitsunut, soorlu
igaffimmiunut, eqqiaasunut allanullu ilassutitut paasissutissanik kommuninut aallernissaq
pisariaqarsimavoq.
Tabel
1. Atualinnginnermi ulluunerani neqeroorutini sulisut eqimattakkaarneri
Tapersersuisutut/ikorfartuisutut sulisut |
Meeqqanik paaqqinninnermik sulisut |
Pisortat Meeqqerivinni pisortat Meeraaqqerivinni pisortat Igaffimmi sulisut il.il. Eqqiaanermi sulisut Allaffimmi sulisut Ilinniartut |
Perorsaasut Perorsaasutut piginnaasallit Pædagogassistentit Socialassistentit Isumaginninnermi ikiortit Peqqinnissamut ikiortit Ullukkut paaqqinnittartut Perorsaanermi ikiortit Sulisut ilinniarsimanngitsut |
Kisitsisit
pingaarnerit
Perorsaasut
meeqqanut paaqqinninnermi sulisutut agguaqatigiissinnerat
Sulisut
agguaqatigiissinnerini tamakkiisumik meeqqanik paaqqinninnermik suliaqartunit
naleqqiullugit perorsaanermik ilinniarsimasutut taaneqarput.
Meeqqat
amerlassusiisa uuttuutaat meeqqanut paaqqinninnermik sulisunut naleqqiullugit
Meeqqat
amerlassusiisa uuttuutaattut meeqqanut paaqqinninnermik sulisunut agguaallugit
taaneqarput. Kisitsineq ulluunerani neqeroorutit assigiinngitsut akornanni
sulisut meeqqallu amerlassusiisa katitigaanerisa sanilliunneqarsinnaanissaa
pillugu suliarineqarpoq.
Meeqqat
0-5-inut ukiullit ulluunerani neqeroorutini allatsissimasut
amerlassusaat
Pisortat
ulluunerani neqeroorutaanni meeqqat allatsissimasut
ukiup naalernerani innuttaasuni meeqqanut 0-5-inut ukiulinnut naleqqiullugit
agguaqatigiissinnerannik taaneqarpoq. Kisitsinermi meeqqat ukiui
apeqqutaatinnagit atualinnginnermi ulluunerani neqeroorutini allatsissimasut tamakkerlugit ilaatinneqarput.
Kisitsinermilu meeqqat atualinnginnermi ulluunerani neqeroorutini qaammat
januaarimi allatsissimasut aammalu meeqqat
arfinilinnik amerlanernilluunniit ukiullit ilaatinneqarput.
Misissuineq
aammalu kukkunernut pissutaasut
Atualinnginnermi
ulluunerani neqeroorutini meeqqat sulisullu agguaanneri kontomit
naatsorsuuseriviusumit kommunit naatsorsuuserivianninngaanneersumit atit
aammalu paaqqinniffimmi imaluunniit ulluunerani neqeroorutini atit
malinneqarput.
Meeqqat
inuttut normui eqqortuunersut misissorneqarput, aammalu meeqqat allatsissimasut marloriaammik allaqqanersut
misissorneqarput. Marloriaammik allatsissimasut
ilaatinneqanngillat.
Sumiiffiup
imaluunniit paaqqinnittarfiup ulluuneraniluunniit neqeroorutip atia eqqortuunersoq
misissorneqarpoq.
Paaqqinnittarfiit
sulisoqarnikkut nalunaarsuinikullu tamakkiisumik paaqqinnittarfittut ingerlasut
amerlapput, meeqqat meeraaqqerivimmiutut imaluunniit meeqqerivimmiutut allatsissimagaluartut. Uanilu naatsorsuinermi paaqqinnittarfiit
taamaattut tamakkiisumik paaqqinnittarfittut ataatsimoortinneqarput.
Meeqqat
ulluunerani neqeroorutini allatsissimasut
amerlassusaannut kisitsinermi meeqqat inuit allattorsimaffianni
paaqqinnittarfimmi allatsissimanera najugarisami pineqartumiinnersoq
misissorneqarpoq. Annertunngitsumik inunnik nalunaarsuiffimmi sumiiffimmut
aammalu atualinnginnermi ulluunerani neqeroorutit sumiiffianut paasissutissani
kukkunermik nikingassuteqartoqarpoq. Kukkusumik nikingassut maannamut
missiliorlugu 1-1,5 procenti annertuumik malunnaateqanngitsumik isigineqarpoq.
Nikingasoqartillugu ulluunerani neqeroorut pineqartoq pingaarnertut
paasissutissiisuuvoq.
Atualinnginnermi
paaqqinnittarfiit namminerisamik pigineqartut naatsorsuutini
ilaatinneqanngillat. Naatsorsueqqissaartarfiulli atualinnginnermi
paaqqinnittarfiit pingasut namminerisamik pigineqarlutik ingerlanneqartut
2014-imi, 2015-imi, 2016-imi, 2017-imilu Nuummi inissisimasut ilisimaarai.
Taakku tamakkerlutik meeqqanik 60-80-inik allatsissimasuuteqarput.
Nuna tamakkerlugu paaqqinniffiit namminerisamik pigineqartut meerartai
naatsorsuutini ilaagaluarpata ulluunerani neqeroorutit amerlassusaannik
kisitsineq missiliorlugu 1 procentpointinik
annertunerussagaluarpoq.
Ukiut eqimattakkaarnerini 0-5-inik ukiullit amerlassusaannut
kisitsinermi meeqqat 0-inik ukiullit suli meeraaqqerivimmiinnissamut ukiunik
angusaqarsimanngitsut kisitsinermi ilaatinneqarput. Ulluunerani neqeroorutit
ataasiakkaat arfinilinnik amerlanernilluunniit ukiulinnik amerlasuunik
allassimasuuteqarput. Tassungalu peqqutaasinnaavoq atualernissap
kinguartinneqarsimanera imaluunniit paaqqinnittarfiit (utaqqiisaagallartumik)
atualinnginnermi ulluunerani neqeroorummit allaanerusumik, assersuutigalugu
atuareernermi paaqqinnittarfittut ingerlataqarneranik peqquteqarsinnaalluni.
Atualinnginnermi
ulluunerani neqeroorutini sulisut nalunaarsorneqarnerat pisortani atorfillit
nalunaarsuiffiannit tunngaveqarpoq, naatsorsuutillu pineqartut tatiginassusaat
aamma pisortani atorfillit nalunaarsuiffiata tatiginassusaanut atassuseqarpoq.
Kommuneqarfiit akornanni nerisat tungaatigut
sulisullu allat saniatigut aaqqissuussinerit
assigiinngissuteqarsinnaapput. Vikaarit
suliffeqarfimmut ataatsimulluunniit siunertaqartumik nalunaagaasinnaasarput.
Suliffeqarfiit nerisat tungaatigut aaqqissuussinerat igaffinni ikiortinit
ingerlanneqarsinnaasarpoq nerisassiorfitsigulluunniit allatigut
isumagineqartarluni.